Een natuurtuin
Auteur: Greetje Janssen van GewoonGreetje
Je ziet de term steeds meer voorbij komen. Anderen spreken misschien over een ecologische tuin of levende tuin, maar doorgaans gaat het hier toch over hetzelfde. Je zult misschien denken dat elke tuin een natuurtuin is, maar daar ben ik het niet helemaal mee eens. In mijn optiek moet een natuurtuin toch echt aan een paar punten voldoen om zo genoemd te mogen worden.
Wat is een natuurtuin?
Een natuurtuin is een tuin waar veel verschillende planten en dieren te vinden zijn. En in deze zin is het woord ‘verschillende’ misschien wel het meest belangrijk. Een tuin met alleen maar gras (en daardoor minder soorten dieren) is geen natuurtuin. Een tuin met alleen maar slakken is ook geen natuurtuin. Nee, een natuurtuin is vol leven en is rijk aan soorten beplanting. In een natuurtuin komen plagen zelden voor, zijn rommelige plekjes juist een kans voor veel leven en zijn de seizoenen zichtbaar.
Hoe maak je van jouw tuin een natuurtuin?
Ik omschrijf hier een aantal punten. Over elk punt is vervolgens nog heel veel meer te vertellen. Ik houd het echter kort en bondig en ga later in vervolg artikelen uitvoeriger in op elk punt.
- Zorg dat er veel verschillende soorten planten zijn.
Streef ernaar dat alle lagen aanwezig zijn, zoals bodembedekkers, lage beplanting, heesters en bomen. Het liefst kies je voor inheemse beplanting, maar uiteraard is een mix ook mogelijk. In onze moestuin is natuurlijk niet alles inheems, maar om de moestuin zijn wel veel inheemse planten te vinden en dat zorgt ervoor dat er een goede leefomgeving is voor de dieren uit onze omgeving. De dieren die door onder andere de beplanting worden aangetrokken, zorgen er met elkaar voor dat plagen in de moestuin geen kans krijgen. Als voorbeeld noem ik de egels en kikkers in onze tuin. Zij eten weer slakken en daardoor heb ik geen grote verliezen door slakkenvraat. - Kies voor planten met een verschillende bloeiperiode. In de winter zijn er wat minder bloeiers te vinden, maar in de andere seizoenen is er een ruime keuze uit bloeiende planten. De dieren zullen je dankbaar zijn als er het hele jaar bloeiende planten in jouw tuin te vinden zijn.
- Zorg dat er inheemse planten in jouw tuin te vinden zijn. op de website van Natural Bulbs lees ik daar het volgende over: ‘Het is belangrijk dat er voldoende inheemse bomen, heesters en vaste planten in en rondom de tuin groeien om de stand van de biodiversiteit op peil te houden. De beestjes die leven in Nederland zijn ook gekoppeld aan deze inheemse planten. Het is eigenlijk allemaal een grote cirkel. Als je een schakel weghaalt, de beplanting, valt het als een kaartenhuis in elkaar. Deze beestjes hebben we hard nodig, dit zijn weer voedselbronnen of bestuivers voor anderen in deze cirkel.’ Dit omschrijft mooi de kern waar het omgaat. In een natuurtuin wil je dat dieren het naar hun zin hebben en dus is het niet meer dan logisch dat je kiest voor (in ieder geval deels) inheemse beplanting.
Zorg voor water in de tuin. Als je de ruimte hebt, kan ik je echt aanraden om een vijver aan te leggen. Een vijver is vol nuttig leven voor de tuin. Insecten, kikkers en badderende vogels zijn dol op het water in onze tuin.
Heb je echter geen ruimte voor een vijver of wil je naast een vijver nog meer waterplekken toevoegen? Denk ook eens aan één of meer waterschalen. Insecten en vogels komen graag drinken. Als je schaal op de grond zet, heb je zelfs kans dat een egel ook komt drinken. Als tip wil ik nog meegeven dat een paar stenen of knikkers in een waterschaal verdrinkingsdood van insecten kunnen voorkomen. Laat de stenen net boven het water uitsteken, zodat de insecten daar op kunnen gaan zitten.- Zorg voor broed-, nest- en schuilplekken in de tuin. Insectenhotels zijn natuurlijk voor insecten, maar rommelhoekjes zijn aantrekkelijk voor meerdere dieren. Egels, insecten, muizen, padden en andere dieren kruipen graag weg in een rommelhoekje vol bladeren, stenen, takken en/of stammetjes.
Ook kan je een takkenril maken van het gesnoeide hout uit eigen tuin. Deze ril kan je zo groot maken als je zelf wilt. Onze takkenril is 25 m lang, maar een ril van 50 cm kan ook al heel veel plek aan dieren bieden.
Daarnaast kan je allerlei nestkasten ophangen voor de vogels in jouw omgeving. Elke vogel stelt weer andere eisen aan een nestgelegenheid. Informatie hierover vind je bijvoorbeeld op de website van de Vogelbescherming.
Een composthoop in de tuin is ook een ideale verblijfplaats voor dieren. Naast dat het dieren aantrekt, maak je ook nog eens je eigen gezonde compost, waar de tuin weer mee gevoed kan worden. 
In een natuurtuin worden geen bestrijdingsmiddelen gebruikt. In principe zijn bestrijdingsmiddelen ook helemaal niet nodig, want door diversiteit in planten en dieren is er balans in de tuin. Soms is balans even zoek, maar in een natuurlijke tuin zal zich dat vanzelf weer moeten herstellen. Zo neemt het aantal bladluizen aan het einde van het voorjaar vaak even toe en zie je misschien ook wel wat schade hier en daar. Pak niet gelijk naar een bestrijdingsmiddel, maar wacht eens even af. Je zult zien dat lieveheersbeestjes weer een nieuwe generatie op de wereld gaan zetten en dat de larven van dit beestje ineens van al die luizen komen smullen. Betere luizenbestrijders zijn er niet. De natuur kan het zelf echt oplossen, maar dan moet jij wel er wel voor zorgen dat je plaats biedt aan al die dieren in jouw tuin (dat doe je dus onder andere door bovengenoemde punten toe te passen).